Als mensen zware tegenslagen en teleurstellingen ontmoeten in hun leven, neemt hun weerbaarheid en flexibiliteit af. Langzaam maar zeker komen ze steeds meer in een overlevingsmodus. Waar mensen die regie en invloed op hun leven ervaren, op een rustige manier voor zichzelf op kunnen komen, is dat voor mensen met chronische stress steeds moeilijker.
Agressief reageren is zeker niet handig maar dat weten zij zelf ook wel. Ik (Karen Poot van Zorg Ondernemend Netwerk) vind het wel begrijpelijk dat mensen zover kunnen komen, omdat niet gehoord, niet gezien en niet erkend worden leidt tot ongelofelijke stress, dat vechten soms de enige oplossing wordt om te overleven. Agressie valt op. Het is een ingrijpende manier van communiceren voor de omgeving. Mensen voelen zich ongemakkelijk, worden bang en willen er zo snel mogelijk van weg. Ook dat is heel begrijpelijk. Toch heeft de manier van reageren van de omgeving een escalerend of een de-escalerend effect.
Jij, als omgeving, kunt helpen om een agressieve persoon gerust te stellen en te steunen door:
- Blijf zelf rustig, luister heel goed en erken dat de boosheid er is en mag zijn. Stoppen met luisteren maakt de situatie alleen maar erger.
- Mensen die “buiten zichzelf zijn van woede” zijn niet meer in staat helder te denken. Als de stress te groot is, wordt het rationeel denken uitgeschakeld. Het limbisch systeem en het reptielenbrein nemen het volledig over.
- Mensen op hoge toon aanspreken op hun verantwoordelijkheid werkt averechts. Je wilt hard-tegen-hard voorkomen.
- Besef dat er signalen voorafgegaan zijn aan een uitbarsting van agressie, kijk voor jezelf of je die signalen gemist hebt in eerdere contacten.
- Weet dat agressie meestal niet tegen jou persoonlijk gericht is. Vaak is het tegen een instantie gericht of een uiting van de ellende waar mensen in terecht zijn gekomen.
Ik weet waar ik het over heb, omdat ik zelf heb ervaren hoe het is om in je wanhoop “aangesproken te worden op je gedrag”. In mijn werk heb ik ook een paar keer agressie ervaren en dat was ingrijpend. Toch bleef ik ook toen beseffen dat de ander in paniek was of overweldigd, dat heeft mij geholpen om er mee om te gaan.
De gedachten en overtuigingen over agressie die leven in de maatschappij hebben mijn interesse gewekt en ik heb daar veel over gelezen en geleerd. Ik hoop dat er meer begrip komt voor agressie en dat het besef dat het meestal een uiting van angst en paniek is gaat groeien. De uitdrukking “een kat in het nauw maakt rare sprongen” is in deze context heel verhelderend.
Wil je meer weten over agressief gedrag en hoe je daarmee om kunt gaan bij jezelf of bij anderen? Neem contact met mij (Karen Poot) op via info@zorgondernemendnetwerk.nl.